Endometriozis rahmin iç duvarı (endometrium) hücrelerinin rahmin dışında batın içerisine yayılması ve bu bölgelerde yerleşmesi sonucunda oluşan kronik bir hastalıktır. Batın içerisine yerleşen bu endometrium hücreleri bu bölgelerde hastanın doğal adet siklusunu takip eder. Hastanın adet kanaması olmadığı dönemde bu odaklar da aynı rahimin içindeki benzer doku gibi büyürler ve hormonal etkinin kalktığı adet döneminde de aynı şekilde kanama yaparlar.
Bu kanama karın zarı (periton) ile reaksiyona girerek hastada adet döneminde ve sonrasında da şiddetli ağrılara neden olabilir. Tekrarlayan reaksiyonlar ise batın içerisinde yapışıklıklara neden olabilir. Eğer ki bu endometriotik odaklar yumurtalık (over) üzerine yerleşecek olursa bu bölgede tekrarlayan kanamalar sonucunda kistik bir yapı meydana getirir. Bu kistik yapı çukulata kisti (endometrioma) diye adlandırılır. Çukulata kisti denmesinin nedeni tekrarlayan kanamalar ile biriken materyal zaman içerisinde çürümeye uğrar ve çukulata renkli bir sıvı halini alır.
Bu hastalık için yapılacak tedavi planları uzun dönem planlar olmalıdır ve hastanın üreme kapasitesi, ağrı durumu ve diğer semptomlar (şikayetler) açısından iyice değerlendirilmelidir. Tedavi planındaki amaçlardan biri de ilaçlar kullanılarak yapılan tedavinin uzun döneme yayılarak tekrarlayan cerrahilerin önüne geçilmesi olmalıdır.
Cerrahi uygulanacak hastalar özenle seçilmelidir. Cerrahi yöntemler ile hastanın hem ağrısının azaltılması, var olan tüm odakların çıkarılması, hem de ileride fertilite (çocuk yapabilme kapasitesi) kaybına neden olabilecek yapışıklıkların açılması hedeflenmelidir. Cerrahi seçilecek hastalar açık veya kapalı (laparoskopik) yöntemler ile operasyonlarını olabilirler.
Güncellenme Tarihi: 12 Aralık 2019 Perşembe
