KALP RİTİM ÇALIŞMASI (KARDİYAK ELEKTROFİZYOLOJİK ÇALIŞMA) NEDİR?
Kalbimizin, vücudun ihtiyaçları ile bağlantılı bir hızı, ritmi ve biyolojik olarak ayarlanabilen bir uyarı çıkarma yeteneği vardır. Kalbin uygun şekilde kan pompalamaya devam etmesi ve organların beslenerek yaşamın idamesi için bu ritmin “uygun hızda, düzenli ve koordineli” (tıbbi adıyla “Sinüs Ritmi”) olması beklenir. Kalbi oluşturan kalp odacıkları (karıncık ve kulakçıklar) ile kalp kapaklarının gerektiği hızda, sıralı ve düzgün çalışmasını sağlayan biyolojik elektrik kabloları ve bu kabloların özelleşmiş hücrelerden oluşan kontrol noktaları mevcut olduğu gibi kalp kasının ve yine bu kabloların da kendilerine has ritim çıkarma yetenekleri mevcuttur. Kardiyoloji uzmanlık dalının; kalbin ritim özellikleri, bu ritmin devamındaki bozukluklar ve kalp hücrelerinde tehlikeli ritim bozukluğu üretme potansiyeli taşıyan genetik veya kazanılmış hastalıklarının teşhis ve tedavileri ile uğraşan alt klinik bilim dalına “Kalp Elektrofizyolojisi/Aritmoloji”, bu amaçla yapılan testlere ise “Kardiyak Elektrofizyolojik Çalışma” (EFÇ) adı verilir.
KARDİYAK ELEKTROFİZYOLOJİK ÇALIŞMA (EFÇ) NASIL YAPILIR?
EFÇ işlemi, taşınabilen veya sabit bir elektrofizyolojik çalışma sistemi ve X-ışını ile işlem yapma cihazı (Floroskopi Cihazı/Anjiyografi Cihazı) olan laboratuvarlarda yapılır. EFÇ için kalp içerisindeki çok düşük genlik ve boyuttaki elektrik akımlarını ve dalgaları tespit etme yeteneğine sahip elektrofizyoloji kateteri isimli kablolar kullanılır. Bu kablolar kasık toplardamarları ve/veya atardamarlarından kalbe ilerletilerek kalpteki elektriksel özellikler anlaşılmaya ve yakınmaya neden olan çarpıntılar ortaya çıkarılmaya çalışılır.
Bu işlemin yapılacağı kişi en az 6-8 saatlik açlık sonrasında EFÇ laboratuvarına alınır. İşlem sırasında hastanın uyanık olması tercihimizdir zira tetiklenen çarpıntıların şikâyetçi olunan çarpıntılarla benzer olup olmadığını sorgulamak testin bir parçasıdır ancak hastanın kişisel tercihi veya özel durumlarda anestezi eşliğinde uyutularak (sedasyon, v.b.) da EFÇ yapılabilir. Laboratuvarda hasta hazırlandıktan sonra kasık bölgesine bölgesel uyuşturma ilacı (lokal anestezi) uygulanıp kasıktaki toplar ve/veya atardamarlara iğne yardımı ile kılıflar yerleştirilerek işleme başlanır. Bu aşama sonrasındaki işlemler genel olarak ağrılı ve zahmetli olmayıp, bazen EFÇ kablolarının büyük damarlar ve kalp içindeki hareketleri bazı hastalar tarafından ağrısız şekilde hissedilebilmektedir.
Kılıflardan ilerletilen EFÇ kabloları ile çalışmaya başlanır. EFÇ başladıktan sonra aralıklı çarpıntılar ve kalpte hızlanmalar, normal atımlardan farklı atımlar ve erken vurular hissedilmeye başlanacaktır. Bunlar kalpteki kablolar vasıtası ile hekiminiz tarafından uygulanmaktadır ve bu şekilde kalbinizin ritim özellikleri anlaşılmaya çalışılmaktadır. Bu sırada yakınmanızla uyumlu veya uyumsuz çarpıntılar ortaya çıkabilir. Bu sırada size bazı sorular yöneltilerek tanı netleştirilmeye çalışılabilir. Bu çarpıntının ortaya çıkması heyecanlanmanızı gerektiren bir durum değildir. Tüm hayati verileriniz izlenmekte ve bir taraftan da çarpıntınızın mekanizması anlaşılmaya çalışılmaktadır. Çarpıntılar hekiminiz tarafından sonlandırılıp yeniden başlatılabilir. Bu şekilde ritim bozukluğunuzun kökenleri ve tedavi şekli (ilaç/ablasyon tedavisi/kalp pili takılma kararı) ortaya çıkarılır.