Histamin Diyeti Nedir? Nasıl Uygulanır?

Histamin Diyeti Nedir?

Histamin intoleransının yönetiminde en etkili yöntem, bireye özel olarak planlanan düşük histamin içeren diyettir. Amaç, vücuda alınan toplam histamin yükünü azaltarak belirtileri hafifletmektir.  Et, balık ve sebzelerin mümkün olduğunca taze tüketilmesi önerilir; çünkü uzun süre bekletilen gıdalarda histamin seviyesi hızlıca yükselebilir. Pirinç, patates, elma, armut, üzüm ve karpuz gibi çoğu taze meyve; kabak, havuç ve brokoli gibi sebzeler; taze beyaz peynir ve zeytinyağı çoğu birey için daha iyi tolere edilebilmektedir. Ayrıca kişilerin hangi besinlerin şikâyetleri tetiklediğini anlayabilmesi için beslenme günlüğü tutması önerilir. Histamin diyeti bir eliminasyon proteokolüdür ve gereğinden fazla kısıtlanması bazı besin ögesi yetersizliklerine yol açabilir. Bu sebeple diyetin mutlaka bir beslenme uzmanı tarafından planlanması ve takip edilmesi gerekmektedir.

Histamin Diyeti Nasıl Uygulanır?

Histamin intoleransı kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Diyetisyen, ayrıntılı beslenme öyküsü, belirti takibi ve gerekirse eliminasyon diyeti uygulayarak bireye özgü bir beslenme planı oluşturur. Burada amaç yalnızca şikâyetleri azaltmak değil; aynı zamanda besin çeşitliliğini arttırmak ve yaşam kalitesini korumaktır. Histamin intoleransı, doğru değerlendirme ve kişiye uygun beslenme planı ile genellikle kontrol altına alınabilir.

Histamin İntoleransı ve Beslenme

Histamin, bağışıklık sistemi, mide asidi salgısı ve sinir sistemi işlevlerinde rol alan doğal bir biyojenik amindir. Vücut histamini doğal olarak üretir ve pek çok gıdada bulunur. Sağlıklı bireylerde histamin, enzimleri özellikle diamin oksidaz (DAO) tarafından parçalanarak dengelenir. Ancak bazı kişilerde histamin yıkımı yetersiz olabilir. Bu durum histamin intoleransı olarak adlandırılır.

Histamin İntoleransının Belirtileri

Histamin intoleransı gıda alerjisine benzese de bağışıklık sisteminin doğrudan tepkisi değildir. Belirtiler kişilerde farklılık göstermekle birlikte baş ağrısı ve migren atakları, burun akıntısı, hapşırma veya astım benzeri solunum sıkıntısı, vücutta kızarıklık, kaşıntı ya da ürtiker gibi cilt sorunları görülebilir. Ayrıca karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve ishal gibi gastrointestinal şikâyetlerde eşlik edebilir. Düşük tansiyon, çarpıntı ve kaygı hissi de bazı bireylerde histamin intoleransı ile ilişkili olabilir.

Histamin İçeriği Yüksek Besinler

Bir gıdadaki histamin miktarı besinlerin tazeliğine, nasıl saklandığına ve fermente edilip edilmemesine göre değişir. Bu nedenle fermente ürünler (turşu, soya sosu, kefir, yoğurt, şarap ve bira), olgunlaştırılmış veya işlenmiş peynirler, sucuk, salam ve pastırma gibi şarküteri ürünleri histamin açısından yüksektir. Taze olmayan ya da konserve balık ve deniz ürünleri de histamin birikiminin en sık görüldüğü gıdalar arasındadır. Ayrıca domates, patlıcan ve ıspanak gibi bazı sebzeler ile çikolata, kakao ve kabuklu kuruyemişler bazı kişilerde histamin salınımını artırabilir. Özellikle kırmızı şarap ve bira gibi alkollü içecekler de histamin düzeyini yükseltme potansiyeline sahiptir.