Bağırsak Geçirgenliği

Bağırsak Bariyerinin Görevi

Bağırsaklarımız, sadece besinlerin emilimini sağlayan bir organ değil, hangi moleküllerin kana geçip hangilerinin geçemeyeceğini belirleyen seçici bir yapıya sahiptir. Bu yapıya bağırsak bariyeri denir. Normalde bu bariyer; faydalı besinlerin geçişine izin verirken, sindirilmemiş parçacıkların, toksinlerin ve bazı mikroorganizmaların geçmesini engeller. Ancak bu düzen bozulduğunda istenmeyen maddeler kontrolsüzce dolaşıma geçebilir. Bu duruma ise geçirgen bağırsak denir.

Bağırsak Bariyeri Zarar Gördüğünde Ne Olur?

Bağırsak bariyeri zarar gördüğünde, normalde bağırsak içinde kalması gereken bazı maddeler kana geçmeye başlar. Bu durum bağışıklık sisteminde sürekli bir tehdit hali yaratır ve zamanla bu süreç, vücudun farklı sistemlerini etkileyebilecek düzeyde bir inflamasyona sebep olmaktadır.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Belirtileri

Geçirgen bağırsak sendromu, farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Sindirim sorunları (şişkinlik, gaz, dışkı değişiklikleri), gıda hassasiyetleri ve intoleranslar (laktoz, gluten), cilt belirtileri (kuruluk, döküntü, akne, egzama), kronik yorgunluk, dikkat dağınıklığı, baş ağrıları ve değişen ruh hali, kilo kontrolünde zorlanma, sık hastalanma ya da iyileşme süresinin uzaması bu belirtilerden bazılarıdır.

Bağırsak Geçirgenliğinin Nedenleri

• Bağırsak geçirgenliğinin ortaya çıkmasında birçok faktör rol oynayabilir.
• Uzun süreli antibiyotik ya da bazı ağrı kesicilerin kullanımı
• Paketli ve katkı maddeli ürünlerin sık tüketilmesi
• Rafine şeker ve işlenmiş gıda tüketiminin sık olması
• Lif açısından yetersiz diyet
• Stres, uykusuzluk ve fiziksel aktivite yetersizliği
• Bağırsak mikrobiyotasının (faydalı bakteri dengesi) bozulması
• Çevresel toksinlere maruz kalma bu faktörlerden biri ya da birkaçı olabilir.

Bağırsak Geçirgenliği Tanı ve Tedavisi

Tanıda öncelikle kişinin ayrıntılı beslenme öyküsü ve şikâyetleri değerlendirilir. Gerekli durumlarda dışkı analizi, zonulin düzeyi gibi testler uygulanabilir. Ayrıca eliminasyon diyeti ile bazı besinleri geçici diyetten çıkartıp daha sonra kontrollü bir şekilde yeniden eklenmesi ile süreci anlamamıza yardımcı olur.

Tedavi kişiye özgü planlanır. Öncelikle bağırsak geçirgenliğini arttırabilecek gluten, şeker, bazı süt ürünleri ve katkı maddeleri bir süreliğine sınırlandırılır. Ardından bağırsak duvarının desteklemek için L-glutamin, çinko, A ve D vitamini gibi destekleyici öğelere yer verilebilir. Bağırsak florasının desteklenmesi için liften zengin, fermente gıdalar ve uygun probiyotikler ile bağırsaktaki denge desteklenir. Bunun yanı sıra uyku kalitesinin artırılması, stres yönetimi ve fiziksel aktivitenin artırılması tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır.

Sonuç

Sonuç olarak sağlıklı bir bağırsak bariyeri, sadece sindirim sağlığı değil, genel iyilik hali için de temel bir yapı taşıdır.