Sıcak Çarpması

Sıcak Çarpması Nedir?

Sıcak çarpması (hipertermi), vücudun ısı düzenleme mekanizmalarının bozulması sonucu vücut sıcaklığının hızla yükselmesi ile oluşur. Genellikle 40°C (104°F) ve üzerine çıkar. Acil müdahale edilmezse hayati tehlike oluşturabilir.

Güneş Çarpması Nedir?

Güneş çarpması, uzun süre güneş altında kalmaya bağlı olarak gelişen sıcak çarpmasının bir türüdür. Özellikle baş ve boyun bölgesi doğrudan güneş ışığına maruz kaldığında risk artar.

Sıcak / Güneş Çarpmasının Belirtileri

• Aşırı vücut sıcaklığı (40°C ve üzeri),
• Kuru, sıcak ve terlemeyen cilt (terleme durur),
• Baş dönmesi, sersemlik,
• Hızlı ve güçlü nabız,
• Bulantı, kusma,
• Kas krampları,
• Bilinç bulanıklığı, bayılma,
• Hızlı soluk alıp verme,
• Halüsinasyon veya nöbet geçirme (ileri vakalarda).

Sıcak Çarpmasından Korunmak İçin Neler Yapmalıyız?

Güneşten Korun

• Özellikle öğle saatlerinde (11.00 – 16.00) güneşe çıkmaktan kaçın.
• Gölge alanlarda kalmaya çalış.
• Geniş kenarlı şapka ve güneş gözlüğü kullan.
• Açık renkli, hafif ve bol kıyafetler giy.

Bol Sıvı Tüket

• Günde en az 2-3 litre su iç.
• Alkol ve kafeinli içeceklerden uzak dur (su kaybını artırır).
• Terle kaybedilen mineraller için maden suyu veya elektrolit içeren sıvılar içilebilir.

Ağır Fiziksel Aktivitelerden Kaçın

• Sıcak havalarda spor yapacaksan sabah erken ya da akşam serin saatleri tercih et.
• Zorunluysa sık sık dinlen ve su iç.

Serin Ortamda Kal

• Klima veya vantilatör kullan.
• Ilık duş alarak vücut ısısını düşür.
• Arabanı park ettikten sonra hemen binme — içerideki hava çok sıcak olabilir.

Riskli Gruplara Dikkat Et

• Bebekler, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve hamileler sıcak çarpmasına daha duyarlıdır. Bu gruplar daha sık kontrol edilmeli ve serin tutulmalıdır.

Sıcak Çarpması Durumunda İlk Yardım

• Kişiyi serin bir ortama al.
• Üzerindeki fazlalık giysileri çıkar.
• Soğuk kompres (koltuk altı, ense, kasık bölgelerine) uygula.
• Ilık (soğuk değil) suyla duş aldır ya da vücudu ıslat.
• Bilinci yerindeyse su ver ama bilinç kaybı varsa asla ağızdan sıvı verme.
• En kısa sürede 112 Acil Servis’i ara.