Bağışıklık sistemi, mikroorganizmaların neden olduğu hastalıklara karşı vücudumuzun korunmasında oldukça etkindir. Ancak bazı durumlarda başarısız olur, mikroorganizmalar vücuda girer ve bizi hasta ederler.
Bağışıklık tek bir etkene bağlı değil, bir sistemdir. Bu nedenle bağışıklığı güçlendirmek denge ve uyum gerektirir. Bağışıklık komplike ve karmaşık olduğu için araştırmacılar halen insanlarda diyet, egzersiz, yaş, psikolojik stres ve diğer faktörlerin bağışıklık üzerine etkilerini araştırıyorlar. Ancak genel sağlıklı yaşam stratejilerinin bağışıklığın güçlenmesinde oldukça etkili olduğunu biliyoruz.
Bağışıklık Sistemimizi Güçlendirmenin Yolları
İlk yapılacak adım sağlıklı yaşam tarzını benimsemektir. Bağışıklık sisteminiz de dahil olmak üzere vücudunuzun her parçası, çevresel saldırılara karşı korunduğunda ve aşağıda belirtilen sağlıklı yaşam stratejileriyle desteklendiğinde vücudumuz daha iyi çalışır hale gelecektir.
Bağışıklığı güçlü tutmak için yapabileceğimiz temel adımlar aşağıda sıralanmıştır;
Besin Takviyesi Kullanmalı Mıyız?
Temel besin maddelerini almanın en iyi yolu doğal besinleri tercih etmektir. Çünkü vücudunuz besinlerden gelen vitamin ve mineralleri daha iyi kullanır. Yeterli ve dengeli beslenen kişilerde çoğu zaman takviye almasına gerek kalmamaktadır. Eğer takviye kullanılacaksa mutlaka tahlil yapılmalı ve doktorun gerekli gördüğü durumlarda takviye alınmalıdır. Vitamin mineral destekleri sadece eczaneden alınmalıdır ve ürünlerin mutlaka içerik ve dozajlarına bakılmalıdır. Doktor tavsiyesi olmadan aynı anda birçok ürün kullanılmamalıdır. Vücuda fazla miktarda vitamin-mineral yüklemesi yapmak toksik etkilere neden olabilmektedir. Böbrek yetmezliği, diyabet, tansiyon gibi kronik hastalıkları olan, ilaç kullanan kişilerin besin takviyesi kullanmadan önce mutlaka doktorlarına danışmalılardır.
Bağışıklık ve Beslenme
Vitamin-mineral açısından zengin gıdaların tüketilmesi bağışıklık sistemimizin hastalıklarla savaşmasına yardımcı olabileceği bilinmektedir. Çinko, selenyum, demir, bakır, folik asit minerallerinin ve A, B6, C, E, D vitaminlerinin bağışıklık üzerinde olumlu etkileri vardır.
C vitamini bağışıklıkta etkisi olan önemli vitaminlerdendir. C vitamini açısından zengin yiyecekler arasında portakal, greyfurt, mandalina, çilek, biber, ıspanak, lahana ve brokoli, maydanoz bulunur. Günlük C vitamini alımı, sağlığınız için gereklidir, çünkü vücudunuz onu üretmez veya depolamaz. C vitamini bir çok besinde mevcut, doktor tavsiyesi olmadığı sürece C vitamini takviyesi alınması gerekmemektedir.
B6 vitamini, bağışıklık sistemindeki biyokimyasal reaksiyonları desteklemek için hayati önem taşır. B6 vitamini bakımından zengin gıdalar arasında tavuk, somon ve ton balığı gibi soğuk su balıkları, yeşil sebzeler ve kurubaklagiller bulunur.
E vitamini, vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olan güçlü bir antioksidandır. E vitamini yönünden zengin besinler; ceviz, badem, fındık gibi kuruyemişler, muz, avokado ve ıspanaktır.
Beta-karoten, vücuttaki hastalıklarla savaşan hücreleri artırarak inflamasyonu azaltabilen ve bağışıklık fonksiyonunu artırabilen güçlü bir antioksidandır. İyi kaynaklar arasında tatlı patates, havuç ve yeşil yapraklı sebzeler bulunur.
Çinko, istilacılara karşı savunma yapan beyaz kan hücrelerini güçlendirmeye yardımcı olan bir mineraldir. Kaynaklar arasında fındık, kabak çekirdeği, susam tohumu, fasulye ve mercimek bulunur.
Araştırmalar, D vitamini desteğinin, vücuttaki proinflamatuar bileşiklerin üretimini azaltarak solunum yolu enfeksiyonları da dahil olmak üzere viral enfeksiyon riskini azaltabileceğini göstermektedir. Kandaki yeterli D vitamini seviyesi, tüberküloz, hepatit ve kardiyovasküler hastalık gibi diğer kronik hastalıkların önlenmesiyle ilişkilendirilmiştir. En iyi kaynağının güneş olduğunu biliyoruz ancak güneş ışınlarının gelme açısı, durulan süre ve kullanılan güneş koruyucuları D vitamini alımını etkilemektedir. D vitamini eksikliğinde doktorunuza danışarak takviye alabilirsiniz. Süt ve süt ürünleri, somon gibi yağlı balıklar ve yumurta D vitamini içeren besinler arasında yer almaktadır.
Bağışıklığı güçlü tutmak için çeşitli ve dengeli beslenmek çok önemli bu nedenle sofranızda her renkten sebze ve meyvenin olmasına özen gösterin. Bağışıklığımızın %80 ‘ini bağırsaklarımız etkiliyor. Bağırsaklarımız ne kadar sağlıklıysa bağışıklığımızda o kadar güçlü anlamına geliyor ve enfeksiyonlarla daha hızlı, daha iyi mücadele edebiliyoruz. Bağırsak sağlığını artırmak için probiyotik içeriği yüksek yoğurt, kefir, fermente ürünler tüketilmeli ayrıca mevsim geçişlerinde, antibiyotik kullanımı sonrasında probiyotik takviyesi kullanılması önerilmektedir. Bağırsak sağlığını etkileyen en önemli etkenlerden bir diğeri de bol posa alımı. Posa alımını arttırmak için mutlaka her öğünde salata, sebze, günde 2-3 porsiyon meyve, bulgur, kurubaklagiller (haftada 2-3 kere), tam tahıllı ekmekler tüketilmelidir.
Akdeniz tipi beslenme enfeksiyonu azaltmaya, enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olduğu bilinen çinko, C vitamini ve diğer antioksidanların hepsini barındırmaktadır. Akdeniz beslenmesi bol sebze, tam tahıllar, meyve ve zeytinyağı, yağlı tohumlar (ceviz, badem, fındık…) gibi sağlıklı yağları içermektedir.