Birçok insan çok fazla kilo almaktan endişe duyar. Ancak bazı insanlarda endişe takıntılı hale gelir ve anoreksiya nervoza adı verilen bir hastalığa neden olur. Anoreksiya nervoza, ciddi kilo kaybına neden olabilen bir yeme bozukluğudur.
Anoreksiya nervoza hastaları son derece düşük kalorili bir diyetle beslenirler ve kilo almaktan aşırı korkarlar. Kilo verdiklerinde genellikle kendilerini daha iyi hissederler. Ayrıca aşırı egzersiz yapabilirler. Anoreksiya en sık adölesanlarda görülüyor, ancak daha yaşlı ve daha genç kadınlarda ve erkeklerde de görülme sıklığı artmıştır.
Anoreksiya nervoza hastaları sürekli kilo vermek ister ve son derece düşük olan kilolarını farklı şekillerde korumaya çalışırlar. Bazıları kalori alımına ciddi kısıtlamalar getirirken, bazıları ise aşırı egzersiz yapabilirler. Kısıtlı yemenin yanı sıra kalori alımını azaltmak için müshil veya diüretik kullanabilirler veya kendilerini kusturabilirler.
Anoreksiya nervoza olan kişilerde;
Ayrıca aşağıdaki gibi davranışlar da görülebilir;
Anoreksiya nervozanın kesin nedeni bilinmemektedir. Anoreksiya geliştiren insanlar olumsuz bir beden imajına sahip olabilir. “Mükemmel” olmaya odaklanmış olabilirler. Hayatlarını kontrol etmenin yollarını arıyor olabilirler. Biyoloji, çevre ve psikoloji gibi birçok faktör bu hastalığı etkilemektedir.
Biyoloji: Genetik ve hormonların anoreksiya nervoza gelişiminde etkisi olabilir. Bazı kanıtlar, anoreksi ile beyinde üretilen bir kimyasal olan serotonin arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor.
Çevre: Toplumdan gelen zayıf görünme baskısı da anoreksiya nervoza gelişimine katkıda bulunabilir. Dergiler ve televizyon gibi medya kuruluşlarındaki gerçekçi olmayan vücut görüntüleri gençleri büyük ölçüde etkileyebilir ve zayıf olma arzusunu tetikleyebilir.
Psikoloji: Obsesif kompulsif bozukluğu (OKB) olan biri, anoreksiya nervoza hastalarının sıklıkla katı diyet ve aşırı egzersizi yapmaya daha yatkın olabilir. Bunun nedeni, OKB'si olan kişilerin obsesyonlara ve kompulsiyonlara yatkın olmalarıdır.
Tedavisi süresince multidisipliner yaklaşım çok önemlidir. Psikologlar, diyetisyenler, psikiyatrist, endokrinolog, jinekolog, gastroenterolog ve pediatrist gibi birçok hekimin bir arada olduğu çok yönlü bir tedavi gerekmektedir. İlk olarak kişilerin sağlıklı vücut ağırlığına gelmesi ve yeme davranışının düzenlenmesi hedeflenmektedir. Ancak vücut ağırlığının sağlıklı değerlere gelmesi tek başına iyileşmenin göstergesi değildir. Metabolik bozukluk ve tıbbi komplikasyonların da düzeltilmesi gerekmektedir. Tedavide temel öncelik psikolojik tedavidir ve kişilerin beden algı bozukluklarının oluşum nedenleri araştırılmalıdır.
Anoreksiya nervozayı önlemenin kanıtlanmış bir yöntemi yoktur. Ancak bozukluğun semptomlarına bakmak, hızlı teşhis, tedavi ve iyileşmeye yardımcı olabilir. Kendinizi veya sevdiğiniz birini kilo konusunda takıntılı bulursanız, aşırı egzersiz yapıyorsanız veya görünüşünden memnun değilseniz, profesyonel yardım almak isteyebilirsiniz.