Diyabetes Mellitus (şeker hastalığı), insülin eksikliği veya yetersizliği nedeniyle karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasında düzensizlikler oluşturan uzun süreli devam ettiren bir hastalıktır. Diyabetli hastalarda en yaygın hastaneye yatış sebebi olan diyabetik ayak yaraları oldukça ciddi, diyabet hastalarında en sık görülen rahatsızlıktır.
Diyabetli hastalarda ayaklarda yanma, uyuşukluk, his kaybı, ayakta terleme kaybı ve kuruluk, topuk çatlaması gibi bulgular varsa nöropati ve vaskülopatiden şüphelenilmeli. Bilindiği gibi diyabetik hastalarda doku onarımı oldukça yavaştır ve yara iyileşmesinde gecikme nedeniyle yaralar uzun süreli ve zorlu bir hal alabilmektedir.
Ayrıca diyabette gelişen kas iskelet sistemi problemleri de yara gelişimine zemin hazırlamaktadır. Ayak eklemleri arasında basınca en çok maruz kalan bölgeler ayak parmağı ve ayak bileği eklemleridir. Deformelerin sonucu olarak ayakta ortaya çıkan yüksek basınç diyabetik ayak yarası gelişmesine yol açar.
Diyabetik ayak yarası gelişmeden gerekli önlemler alınmazsa en küçük yaralar bile kolayca enfekte olabilir. Derin ülser oluşur ve bazı durumlarda amputasyona kadar gidebilir.
Diyabetik ayak bakımı ile:
- Tırnak ve tırnak yatağındaki deformasyonları
- Nasır çatlak topuk bakımı
- Uygun ayakkabı tabanlık ve ortez
Podolojik muayenede hastalara yapılan duyu testleri ile ayaktaki nöropati değerlendirilir. Ayaktan alınan nabız ile kan dolaşımı kontrol edilir, mobilizasyon testi ile eklem hareketliliği kontrol edilir. Cildin kuruluğu, tırnakların, parmak aralarının ve ayak tabanının durumu mantar, nasır ve enfeksiyon oluşum açısından değerlendirilir. Hastalara ve hasta yakınlarına evde dikkat etmesi gerektiği konular hakkında eğitimler verilir.
Bu değerlendirme sonucunda hastaya doğru diyabetik ayak bakım programı uygulanır.
Güncellenme Tarihi: 22 Mart 2022 Salı